Ocet jabłkowy z miodem – pij go codziennie. 4 minuty. Gdy pijesz ocet jabłkowy z miodem wcześnie rano i na czczo, pomaga to zrównoważyć pH organizmu i pobudzić do pracy Twój system odpornościowy. Ocet jabłkowy oraz miód to dwa naturalne produkty znane na całym świecie. Swoją sławę zawdzięczają przede wszystkim dobroczynnemu 1. Owoce morza. Podczas ataku choroby nie jedz owoców morza. Są one bogate w puryny, które organizm przetwarza na kwas moczowy. Gdy objawy choroby nie dają o sobie znać, możesz pozwolić sobie na większą swobodę, jednak postaraj się nie spożywać tych produktów w ilości przekraczającej 120-180 gramów dziennie. Gorąca kąpiel czy prysznic. Im dłużej jestem w wannie i bardziej gorąca woda tym lepiej (dla mnie). Zespół niespokojnych nóg to jeden z bardziej "irytujących" problemów zdrowotnych. Osoby zmagające się z tą dolegliwością z całą pewnością zainteresuje fakt, że w krajach Europy Zachodniej RLS jest z powodzeniem leczone przy Vay Tiền Online Chuyển Khoản Ngay. Spis treści: Czym jest dna moczanowa? Przyczyny dny moczanowej Dna moczanowa - objawy Diagnoza dny moczanowej Dna moczanowa - leczenie Konopie w leczeniu dny moczanowej Dna moczanowa jest chorobą, która obejmuje stawy. Jej leczenie jest trudne i zwykle polega jedynie na łagodzeniu objawów. Choroba kiedyś nazywana "chorobą królów", teraz potrafi skutecznie uprzykrzyć życie i ograniczyć ruchomość chorej osoby. Dna moczanowa - jak złagodzić ból i powstrzymać rozwój choroby? [product category_id="25" slider="true" onlyAvailable="true"] Czym jest dna moczanowa? Co to jest dna moczanowa? Jest to choroba spowodowana podwyższonym poziomem kwasu moczowego we krwi. Gdy kwas ten występuje w nadmiarze, krystalizuje się i odkłada w stawach, co powoduje nawracające zapalenia stawów. Najczęściej dna moczanowa obejmuje staw śródstopno-paliczkowy, czyli staw w obrębie dużego palca u stopy. Nazywana jest wtedy podagrą. Dna moczanowa może występować w różnych postaciach. Najczęściej powoduje zapalenie stawów, ale może również występować jako: guzki dnawe, kamienie nerkowe, nefropatia moczanowa. Guzki dnawe pojawiają się w dalszym stadium dny moczanowej, kiedy kryształy kwasu moczowego odkładające się w tkankach formują większe guzki. Są one widoczne gołym okiem, niebolesne i mogą występować np. na stopach, kolanach, palcach dłoni czy małżowinach usznych. Jeśli guzków jest dużo, mogą uszkadzać kości i powodować przewlekły artretyzm. Kamienie nerkowe i nefropatia moczanowa są natomiast powikłaniami dny moczanowej dotyczącymi nerek spowodowanymi odkładaniem się w nich kryształów kwasu moczowego. Przyczyny dny moczanowej Dna moczanowa - przyczyny tego schorzenia są nie do końca jasne. Wiadomym jest, że jej występowanie znacznie zwiększa hiperurykemia, czyli podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi. Może być ona spowodowana nadmierną produkcją kwasu moczowego przez organizm, zmniejszonym jego wydalaniem przez nerki, a także zaburzeniami metabolizmu puryny spowodowanych np. niedoborem enzymu ureazy, której zadaniem jest neutralizacja kwasu moczowego. Innymi przyczynami dny moczanowej przypuszczalnie są: dieta - na rozwój choroby wpływ może mieć nadmiar fruktozy, alkohol, mięso i owoce morza; brak aktywności fizycznej; przebyte urazy i operacje, a także przeszczepy narządów; czynniki genetyczne; choroby - dna moczanowa może towarzyszyć innym schorzeniom, takim jak: zespół metaboliczny, nadciśnienie, insulinooporność, niewydolność nerek, łuszczyca, niedokrwistość hemolityczna, czerwienica, kwasica, bezdech senny oraz zatrucie ołowiem. leki - diuretyki, leki immunosupresyjne, hipotensyjne, chemioterapia, aspiryna. Dna moczanowa - objawy Podstawowym objawem dny moczanowej są nawracające ataki ostrego zapalenia stawów, które można poznać po objawach takich, jak: zaczerwienienie stawu, tkliwość i ból, obrzęk, zwiększona ciepłota stawu, zmęczenie i gorączka. Objawy w połowie przypadków dotykają stawu śródstopno-paliczkowego, czyli miejsca u podstawy dużego palca u stopy. Choroba może objąć również staw skokowy, kolanowy, nadgarstek i palce u dłoni. Najbardziej dokuczliwym objawem dny moczanowej jest ból. Pojawia się on zwykle w nocy i nasila się rano, a w dzień osłabia się. Ból jest bardzo silny i trwa kilka dni. Ataki pojawiają się najpierw co 1-2 lata, a później coraz częściej. Mogę też obejmować coraz więcej stawów. Z czasem nieleczona dna moczanowa może przejść w stan przewlekły. Diagnoza dny moczanowej Skąd wiedzieć, czy objawy, które nas dotknęły, to właśnie dna moczanowa? Badania, które można wykonać w celu potwierdzenia diagnozy, to na przykład: badanie poziomu kwasu moczowego we krwi; inne badania krwi: morfologia, poziom elektrolitów, OB, kreatynina; zdjęcie rentgenowskie zajętego stawu; badanie mazi stawowej na obecność kryształków moczanu jednosodowego lub guzków dnawych. Wystąpieniu dny moczanowej sprzyja hiperurykemia, czyli podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi. Nawet przy prawidłowych stężeniach kwasu moczowego możliwe jest jednak jego wytrącanie się w postaci kryształów. Mechanizm ten nie jest do końca poznany, wiadomo jedynie, że sprzyjają mu niskie temperatury, dlatego najczęściej kryształy odkładają się w stopach, a ataki zaczynają się w nocy, gdy temperatura ciała jest niższa. Warto wspomnieć, że u chorych z hiperurykemią i objawami ze strony stawów śródstopno-paliczkowych nie jest konieczna dalsza diagnostyka dny moczanowej. Skąd wiedzieć, czy u pozostałych chorych objawy można zdiagnozować jako dna moczanowa? Jakie badania zrobić? Warto wykonać dodatkowe badania krwi, badania określające funkcje nerek czy analizę mazi stawowej. Dna moczanowa - leczenie Dna moczanowa - jak leczyć to schorzenie? Podstawowym leczeniem dny moczanowej jest zmiana trybu życia i diety, co pozwala na obniżenie stężenia kwasu moczowego we krwi. W celu łagodzenia objawów w czasie ataków dny moczanowej, leki przeciwbólowe są często zalecanym leczeniem. Jeśli ataki występują w niedługich odstępach czasu, można im zapobiegać przez stosowanie leków, które obniżają stężenie kwasu moczowego. Jeśli usłyszeliśmy diagnozę - "dna moczanowa", leki ziołowe także mogą okazać się skuteczne. Kluczowa jest również zmiana stylu życia oraz diety, czyli leczenie domowe dny moczanowej. Dna moczanowa - domowe sposoby, które pomogą obniżyć poziom kwasu moczowego i zapobiec atakom choroby: ograniczenie spożycia mięsa, owoców morza, alkoholu i fruktozy, przyjmowanie witaminy C, picie kawy oraz dużej ilości wody mineralnej, stosowanie diety niskokalorycznej i umiarkowana aktywność fizyczna, unikanie niskich temperatur, w czasie ataków - przykładanie woreczków z lodem do obolałego stawu. [product category_id="25" slider="true" onlyAvailable="true"] Jeśli chodzi o leczenie farmakologiczne, można wyróżnić dwie grupy leków stosowanych w dnie moczanowej - jedne przyjmowane w celu łagodzenia objawów ataków choroby oraz drugie, które zapobiegają występowaniu ataków w przyszłości. Do leków stosowanych doraźnie w czasie wystąpienia ataku należą: niesteroidowe leki przeciwzapalne, kolchicyna sterydy, takie jak glukokortykoid, peglotykaza. Leki te mogą mieć negatywne działanie na organizm, głównie na układ pokarmowy. Nie powinny być stosowane przewlekle. Najczęściej stosuje się NLPZ lub kolchicynę, a sterydy lub peglotykazę wprowadza się, gdy pacjent nie może przyjmować poprzednich leków. Wymienione leki działają głównie przeciwzapalnie, a NLPZ niwelują także ból. Gdy atak minie, można zastosować różne leki w celu zapobiegania kolejnym atakom dny moczanowej. Ważne, by nie stosować ich w czasie ataku, ponieważ można uzyskać pogorszenie stanu. Stosuje się: inhibitory oksydazy ksantynowej (allopurinol, febuksostat), leki urykozuryczne (probenecyd, sulfinpirazon). Dobór odpowiedniego leku zależy od przyczyny podwyższonego stężenia kwasu moczowego we krwi - w przypadku nadprodukcji kwasu moczowego w organizmie stosuje się leki z pierwszej grupy, natomiast gdy występuje zaburzone wydalanie tego kwasu z moczem - z drugiej. Leki stosuje się przez nieokreślony czas, nawet po obniżeniu stężenia kwasu moczowego we krwi. Nie istnieje skuteczna metoda całkowitego wyleczenia dny moczanowej. Można zapobiegać atakom choroby oraz leczyć ból i stany zapalne, jednak w tym celu konieczna jest trwała zmiana stylu życia i farmakoterapia nierzadko do końca życia. Wiele leków jest również szkodliwych dla naszego organizmu. Wiele osób szuka alternatyw dla leczenia dny moczanowej - zioła, aromaterapia czy fizykoterapia. Celem stosowania ziół w leczeniu dny moczanowej jest głównie uzyskanie działania moczopędnego, przeciwzapalnego, przeciwbólowego i przeciwobrzękowego. Stosuje się takie zioła, jak: arnika górska, skrzyp polny, liście brzozy, liście mącznicy, korzenie lubczyku i mniszka lekarskiego, ziele nawłoci czy pokrzywa. Do nacierania chorych stawów można użyć arcydzięgielu lekarskiego lub olejków: laurowego, cynamonowego, rozmarynowego, lawendowego, eukaliptusowego czy konopnego. Coraz częściej stosuje się również kannabinoidy zawarte w konopiach indyjskich lub siewnych. Konopie w leczeniu dny moczanowej Związki zawarte w konopiach indyjskich lub siewnych mają pozytywny wpływ na zdrowie człowieka. Znajdują one zastosowanie także w leczeniu dny moczanowej. CBD wraz z innymi substancjami zawartymi w konopi siewnej działają przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, ponadto mogą pomóc w: zaburzeniach psychicznych, chorobach autoimmunologicznych, chronią przed bakteriami, pobudzają układ odpornościowy, zmniejszają ryzyko cukrzycy, łagodzą ból i wykazują szereg innych pozytywnych działań. THC z konopi indyjskiej natomiast działa psychoaktywnie, a ponadto redukuje ból. Pozytywne działanie wykazuje także olej z nasion konopi, który można stosować nawet jako dodatek do żywności. [product category_id="25" slider="true" onlyAvailable="true"] Tetrahydrokannabidiol, czyli CBD zawarty w konopi siewnej, posiada udokumentowane sukcesy w leczeniu zapalenia stawów. Wpływa pozytywnie na uśmierzanie bólu i stanu zapalnego, potrafi nawet odwrócić zmiany w stawach spowodowane ich zapaleniem. CBD działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, a także wspomaga odporność naszego organizmu. To właśnie silny ból i stan zapalny czynią dnę moczanową tak uciążliwą chorobą, dlatego CBD można uznać za środek, który skutecznie wspomoże nas w walce z nią. Nie przeprowadzono jeszcze jednak badań klinicznych potwierdzających, czy jest on w stanie leczyć to schorzenie - mimo, że wiele na to wskazuje. CBD działa poprzez łączenie się w organizmie z receptorami odpowiadającymi za ból czy zapalenie znajdującymi się w tzw. układzie endokannabinoidowym. Układ ten bierze udział w wielu ważnych funkcjach organizmu, np. regulacji gospodarki energetycznej, hormonalnej, wpływa również na odporność, nastrój, motorykę, regulację łaknienia oraz metabolizm. Receptory odpowiadające za zmniejszenie bólu to receptory CB1, które pobudzane są przez endokannabinoid 2-AG. Receptory odpowiadające za zmniejszenie się stanu zapalnego to receptory CB2, z którymi łączy się się anandamid, którego produkcja z kolei pobudzana jest przez CBD. Mimo, że CBD jest substancją naturalną, jego skuteczność jest fenomenalna. Jego przyjmowanie nie daje ponadto negatywnych skutków ubocznych, jak może to mieć miejsce przy stosowaniu wielu farmaceutyków. Najlepiej CBD działa nie jako ekstrakt, ale podany w olejek CBD, w którym zawarte są także terpeny i flawonoidy wspierające jego funkcje. Działanie przeciwzapalne wykazuje również korzeń konopi, który bogaty jest w monoterpeny, takie jak karwon, które łagodzą ból. Na rynku dostępny jest również lek zawierający THC oraz CBD. Sprzedawany jest pod nazwą Sativex i występuje w formie sprayu do ust. Przeznaczony jest dla chorych na stwardnienie rozsiane, jednak może być pomocny również w innych schorzeniach. Podsumowując, CBD jest dobrą alternatywą dla osób, które nie mogą lub nie chcą długotrwale przyjmować leków, np. dla osób starszych lub cierpiących na choroby wątroby. Źródła informacji: Podobne artykuły: Jak leczyć migrenę? CBD a migrenowe bóle głowy Jak walczyć z depresją? CBD a leczenie depresji Leczeniu choroby Alzheimera a CBD - objawy - przyczyny Jak stosować Olej konopny na raka? gdzie kupić? Neuropatia obwodowa - objawy - przyczyny - neuropatia leczenie ziołami Co pomaga na zespół niespokojnych nóg (RLS)? - domowe sposoby Dna moczanowa jest zapalną chorobą stawów związaną z odkładaniem się kryształów moczanu sodu w kościach tworzących stawy, tkankach okołostawowych i innych narządach. Chorobę tę zalicza się do najczęstszych przyczyn niepełnosprawności. W artykule przedstawiono epidemiologię, najnowsze kryteria klasyfikacyjne, obraz kliniczny i zasady leczenia farmakologicznego dny moczanowej oraz ewentualnie chirurgicznego guzków dnawych (tophi). Omówiono niepożądane działania leków i powikłania operacyjne, a także podstawowe zasady profilaktyki. Dna jest chorobą znaną od czasów starożytnych. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z Egiptu z 2600 r. Wspomnienia o niej znaleźć można w indyjskiej księdze „Wedy”, datowanej na 1250 r. w pismach perskich, „Aforyzmach” Hipokratesa z ok. 400 r. i dziełach Celsusa z 30 r. Kliniczny obraz ataków dny opisał Sydenham w 1683 r. i chociaż pierwszy wygląd kryształków kwasu moczowego pod mikroskopem opisał już w 1679 r. von Leeuwenhoek, odkrycie kwasu moczowego przez Scheele i powiązanie go z rozwojem dny moczanowej przez Garrod nastąpiło dopiero w XVIII i XIX w. Zgodnie z definicją, dną moczanową określa się zapalenie stawów spowodowane krystalizacją i fagocytozą kryształków moczanu sodu w płynie stawowym oraz powstawanie złogów takich kryształków w tkankach (stawy, tkanki okołostawowe, inne narządy). Przyczyna krystalizacji kwasu moczowego nie jest jednoznacznie określona, chociaż niewątpliwie związana jest ze zwiększonym stężeniem kwasu moczowego w surowicy. Im większe jego stężenie, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. Zwiększone stężenie kwasu moczowego nie zawsze wywołuje kliniczne objawy choroby i stan ten nazywa się bezobjawową hiperurykemią. W etiopatogenezie choroby uwzględnia się predyspozycje genetyczne ( polimorfizm genu SLC2A9, odpowiedzialny za nieprawidłowości w przemianie puryn) i środowiskowe [1]. Przyczyny hiperurykemii mogą być wynikiem zwiększonej syntezy kwasu moczowego i/lub jego zmniejszonego wydalania. Pierwotne – samoistne, wywołane są defektem enzymatycznym. Wtórne, w przypadku zwiększonej syntezy, mogą być spowodowane zwiększoną ilością puryn i fruktozy w diecie, zwiększonym wysiłkiem mięśniowym, przyspieszonym rozkładem ATP przy nadużywaniu alkoholu, zwiększonym rozpadem nukleotydów w chorobach mielo- i limfoproliferacyjnych, leczeniem cytotoksycznym nowotworów. Wtórne, w przypadku zmniejszonego wydalania kwasu moczowego, najczęściej są wynikiem choroby nerek, cukrzycy, nadciśnienia, zespołu metabolicznego, niepożądanego działania leków (leczenie pętlowymi i tiazydowymi lekami moczopędnymi, małymi dawkami salicylanów) [3]. Richette i wsp. w 2015 r. wyodrębnili 5 postaci klinicznych dny moczanowej [4]. Podział ten odzwierciedla procesy patofizjologiczne związane z wystąpieniem dny: POLECAMY dna z niewielkimi objawami innych chorób, dna z otyłością i nadciśnieniem tętniczym, dna z cukrzycą typu 2, dna z dyslipidemią, dna z chorobami układu sercowo-naczyniowego i niewydolnością nerek u chorych przyjmujących duże dawki leków moczopędnych. Częstość występowania dny stale wzrasta, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Dane epidemiologiczne szacują jej występowanie na 3,9% populacji USA, 1,4–2,5% populacji Wielkiej Brytanii, 1,4% populacji Niemiec, 0,9% populacji Francji oraz 1% populacji Polski. Sześciokrotnie częściej występuje u mężczyzn, a wraz z wiekiem ryzyko zachorowania wzrasta u obu płci [5, 6]. Dna moczanowa ma różne manifestacje kliniczne, które mogą występować jednoczasowo. Może to być ostre (najczęstsze) lub przewlekłe zapalenie stawów, guzki dnawe, kamica nerkowa i przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek. Ostre dnawe zapalenie stawów, połączone z bardzo dużą bolesnością, charakteryzuje się obrzękiem, zaczerwienieniem i nadmiernym uciepleniem zajętego stawu. Napad bólowy pojawia się najczęściej nocą lub wcześnie rano i bywa poprzedzony złym samopoczuciem, dreszczami, gorączką. Najczęstszą lokalizacją zmian zapalnych jest I staw śródstopno-palcowy (chorobę nazywano wtedy podagrą), kolejno stawy śródstopia, skokowe, kolanowe, rzadziej stawy kończyn górnych. Napad ustępuje samoistnie po 5–10 dniach. W przerwach między napadami chory nie odczuwa dolegliwości. Należy pamiętać, że podczas napadu stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi może być prawidłowe. Rzadziej występują napady wielostawowe, przeważnie w późniejszych okresach choroby, kiedy często nie ma już przerw między napadami. Klinicznym zmianom zapalnym stawów towarzyszy odkładanie się konglomeratów kryształków moczanu sodu w chrząstce stawowej i warstwie podchrzęstnej. Odkładanie się tych złogów w tkankach miękkich (okołostawowo, w obrębie małżowin usznych, w różnych narządach) nosi nazwę guzków dnawych (tophi). Do ich powstawania dochodzi u 12–35% chorych na dnę. W tkance śródmiąższowej nerek powstają kamienie. Zgodnie z tym opisem choroby w ostatnich latach proponowany jest następujący podział przebiegu dny: duże ryzyko zachorowania (głównie hiperurykemia), bez objawów klinicznych i bez złogów kryształów moczanu sodu w tkankach w badaniu mikroskopowym lub obrazowym, hiperurykemia bezobjawowa, ale obecne złogi moczanu sodu, napady dny, postać guzkowa, przewlekłe zapalenie stawów, nadżerki kostne w badaniu rentgenograficznym (RTG) [1]. Tabela 1. Kryteria klasyfikacyjne dny moczanowej według American College of Rheumatology i European League Against Rheumatism (ACR/EULAR) [według 6, 7] Kryterium kliniczne Kategoria Punktacja obraz zajęcia stawów/kaletek maziowych podczas napadu (kiedykolwiek) staw(y) lub kaletka(i) inne niż staw skokowy, stawy śródstopia lub staw MTP I (lub ich zajęcie wyłącznie jako objaw choroby wielostawowej) 0 staw skokowy lub stawy śródstopia (jako część choroby jedno- lub kilkustawowej) bez zajęcia stawu MTP I 1 staw MTP I (jako część choroby jedno- lub kilkustawowej) 2 objawy kliniczne podczas napadu (kiedykolwiek): – rumień nad zajętym stawem (według pacjenta lub stwierdzony przez lekarza), – trudny do zniesienia dotyk lub ucisk zajętego stawu, – znacznie utrudnione chodzenie lub niemożność posługiwania się zajętym stawem 1 objaw 1 2 objawy 2 3 objawy 3 przebieg napadu (kiedykolwiek); występowanie ≥ 2 z 3 poniższych cech: – czas do maksymalnego natężenia bólu < 24 h – ustąpienie objawów w ciągu ≤ 14 dni – całkowite ustąpienie objawów między napadami 1 typowy napad 1 nawracające typowe napady 2 guzki dnawe w obrazie klinicznym: drenujące lub kredowopodobne guzki podskórne, często z widocznymi powierzchownie naczyniami, w typowych miejscach: stawy, małżowiny uszne, kaletka stawu łokciowego, opuszki palców, ścięgna (np. Achillesa) nieobecne 0 obecne 4 Laboratoryjne: stężenie kwasu moczowego w surowicy (mg/dl [mmol/l]) < 4 (0,24) -4 od 4 do < 6 (od 0,24 do < 0,36) 0 od 6 do < 8 (od 0,36 do < 0,48) 2 od 8 do < 10 (0,48 do < 0,6) 3 ≥ 10 (0,6) 4 kryształy moczanu sodu w płynie stawowym z objawowego (kiedykolwiek) stawu lub kaletki nie -2 nie badano 0 tak rozpoznanie potwierdzone Obrazowe: złogi moczanu w objawowym (kiedykolwiek) stawie lub kaletce objaw podwójnego konturu w USG lub złogi moczanu w DECT 4 uszkodzenie stawów związane z dną moczanową ≥ 1 nadżerka na klasycznym RTG ręki lub stopy 4 Interpretacja: wynik maksymalny wynosi 23 pkt. Do rozpoznania dny moczanowej wystarczy uzyskanie 8 pkt. Rozpoznanie dny moczanowej W 2015 r. reumatolodzy zrzeszeni w American College of Rheumatology (ACR) oraz European League Against Rheumatism (EULAR) opracowali cechujące się dużą czułością (92%) i swoistością (89%) nowe kryteria klasyfikacyjne dny oparte na metodzie trzech kroków i punktacji: I krok – kryterium przesiewowe – wyłaniający grupę chorych, u których charakter dolegliwości (obrzęk, ból, tkliwość w stawie obwodowym lub kaletce) pozwala te kryteria zastosować, II krok – pozwala rozpoznać chorobę u chorych z wyłonionej grupy, u których w zmienionym zapalnie stawie bądź kaletce stwierdza się obecność kryształków moczanu sodu lub guzki dnawe, III krok – dotyczy chorych z wyłonionej grupy, u których w zmienionym zapalnie stawie lub kaletce nie znajdzie się kryształków moczanu sodu lub chorych, u których nie udało się wykonać tego badania. U tych chorych w celu potwierdzenia rozpoznania należy zastosować system punktacji, uwzględniający szczegółowy obraz kliniczny zajętych stawów bądź kaletek w czasie napadu, wywiad i charakter dolegliwości, czas ich trwania, występowanie guzków dnawych, wyniki badań laboratoryjnych (stężenie kwasu moczowego w surowicy, występowanie kryształów kwasu moczowego w płynie stawowym ze stawu lub kaletki) oraz wyniki badań obrazowych [złogi kwasu moczowego w badaniu USG lub dwuenergetycznej tomografii komputerowej (dual energy computed tomography – DECT), zmiany destrukcyjne stawów w RTG]. Autorzy polskich wytycznych postępowania w dnie moczanowej pod kierunkiem Kucharza przedstawili następujący, oparty na wytycznych ACR/EULAR algorytm punktacji (tab. 1) [6, 7]. W rozpoznaniu różnicowym pierwszy napad dny należy różnicować z infekcyjnym i reaktywnym zapaleniem stawów, urazem, reumatoidalnym zapaleniem stawów, spondyloartropatią obwodową, chorobą zwyrodnieniową stawów i tzw. dną rzekomą w przebiegu chondrokalcynozy lub apatytowego zapalenia stawów. Leczenie dny moczanowej Ogólne zasady postępowania i profilaktyka edukacja, która polega na dokładnym poinformowaniu chorego o przyczynach choroby, zasadach leczenia, zaleceniach dotyczących stylu życia (polecana aktywność fizyczna) i diety (głównie unikanie spożycia alkoholu, tłustych mięs, owoców morza, słodzonych napojów, odpowiednie nawodnienie, alkalizacja moczu w razie potrzeby), ustalenie wspólnie z chorym celu leczenia, uzgodnienie z chorym systematycznej kontroli lekarskiej (ocena ryzyka sercowo-naczyniowego, wydolności nerek, wątroby, zaburzeń lipidowych, cukrzycy i jeżeli konieczne – sposobu powolnego odchudzania, ponieważ głodzenie może wywołać napad). Zasady leczenia farmakologicznego W leczeniu dny moczanowej należy uwzględnić fazę leczenia ostrego napadu i fazę leczenia zmniejszającego stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi, co ma zapobiegać kolejnym napadom. W fazie leczenia ostrego napadu lekiem z wyboru wymagającym jak najwcześniejszego zastosowania jest kolchicyna. Jest również lekiem przy rozpoczynaniu leczenia zmniejszającego stężenie kwasu moczowego. Szybkie ustępowanie napadu dny po zastosowaniu kolchicyny było ważnym kryterium w poprzednio obowiązujących klasyfikacyjnych tej choroby. W kryteriach diagnostycznych EULAR/ACR nie uwzględniono tej ułatwiającej rozpoznanie właściwości leku. Kolchicyna łączy się z mikrotubulami komórki i tworzy kompleks regulujący funkcję neutrofilów ( hamuje podziały, migrację, wytwarzanie chemokin, zdolność do adhezji), co daje efekt przeciwzapalny [14]. Kolchicyna stosowana jest w leczeniu dny od ponad 2000 lat w postaci naparów z różnych roślin. W XVI w. francuski chirurg Pare wcierał w otwarte chirurgicznie guzki dnawe korzenie rośliny Hemodactyl, z rodzaju Colchicum. W 1820 r. kolchicyna została wyizolowana z zimowitu jesiennego (Colchicum autumnale) przez Pelletiera i Caventou. Na rynku polskim znajduje się kilka rodzajów produktów z kolchicyną. Zgodnie z charakterystyką produktów leczniczych jedne zawierają czystą kolchicynę, inne natomiast 0,5 mg wyciągu z zimowitu jesiennego, bez określenia ilości czystej kolchicyny w produkcie. Leczenie ostrego napadu dny Kolchicyna 1 mg i po 1 godz. 0,5 mg, a jeżeli napad nie ustąpi po 12 godz. – kolejne 0,5 mg i w następnej dobie i ewentualnie kolejnych 2 dniach trzykrotnie po 0,5 mg. Działania niepożądane przy takim dawkowaniu są zbliżone do działań placebo. Dawkę należy zmniejszyć w niewydolności nerek i u chorych leczonych inhibitorami cytochromu CYP3A4 oraz glikoproteiny P (klarytromycyna, erytromycyna, cyklosporyna, disulfiram, ketokonazol, werapamil). Powinno się jej unikać u chorych z ciężką niewydolnością nerek [współczynnik przesączania kłębuszkowego (glomerular filtration rate – GFR) < 30 ml/min). W przypadku wystąpienia objawów niepożądanych (biegunka, nudności i wymioty) kolchicynę należy odstawić. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (poza kwasem acetylosalicylowym) w maksymalnych dawkach pod osłoną inhibitorów pompy protonowej. Działania niepożądane tej grupy leków są powszechnie znane, dawkowanie i wybór leku wymaga dużej ostrożności. Glikokortykosteroidy doustnie 30–35 mg/dobę w przeliczeniu na prednizon przez 3–5 dni lub jednorazowo dostawowo, zwłaszcza u chorych z przeciwwskazaniem do stosowania kolchicyny i niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Kanakinumab – antagonista IL-1β, wskazany u chorych z częstymi napadami (≥ 3 napady w ostatnich 12 miesiącach), z przeciwwskazaniem do podawania kolchicyny, niesteroidowych leków przeciwzapalnych i glikokortykosteroidów. Anakinra i rylonacept – antagoniści IL-1 z podobnymi wskazaniami. Leki biologiczne, będące antagonistami interleukiny 1, ze względu na brak refundacji, są w Polsce dla chorych na dnę moczanową praktycznie niedostępne. Wskazana jest monoterapia, a jeżeli konieczna jest terapia skojarzona, to tylko jeden z leków może być stosowany w maksymalnych dawkach. Leczenie dny przewlekłej Leczenie dny przewlekłej ma na celu zmniejszenie stężenia kwasu moczowego w surowicy do wartości < 360 μmol/l (6 mg/dl), a w przypadku ciężkiej postaci dny nawet do wartości 300 μmol/l (5 mg/dl). Zmniejszenie stężenia kwasu moczowego w surowicy poniżej 3 mg/dl jest przeciwwskazane ze względu na niebezpieczeństwo wystąpienia udarów i procesów demielinizacyjnych. Leczenie należy rozpocząć po ok. 2–3 tygodniach od ustąpienia napadu dny i kontynuować niekiedy do końca życia. Należy je poprzedzić zastosowaniem leczenia kolchicyną (0,5–1 mg/dobę), a w razie przeciwwskazań lub nietolerancji – małymi dawkami niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Leczenie to należy kontynuować przez 6 miesięcy i nie przerywać nawet w przypadku wystąpienia napadu dny, razem z lekami zmniejszającymi stężenie kwasu moczowego w surowicy. Inhibitory oksydazy ksantynowej: – allopurynol, lek pierwszego rzutu, początkowo 100 mg/dobę, zwiększać w razie potrzeby dawkę o 100 mg co 2–4 tygodnie do maks. 600 mg/dobę (w przypadku zmniejszonego klirensu kreatyniny bardzo ostrożne dawkowanie), – febuksostat, lek drugiego rzutu, w razie nieskuteczności lub nietolerancji allopurynolu, początkowo 40 mg/dobę, maks. 120 mg/dobę Leki moczanopędne: – benzbromaron 50 mg/dobę do maks. 200 mg/dobę, – probenecyd 500 mg/dobę do maks. 1500 mg/dobę, – sulfinpirazon 100 mg/dobę do maks. 600 mg/dobę. Przeciwwskazaniem do ich podawania jest wiek powyżej 60. kamica nerkowa, klirens kreatyniny < 50 ml/min. Peglotykaza – rekombinowana urykaza, rozkładająca kwas moczowy do allantoiny, u chorych z przewlekłą dną guzkową, u których stosowanie innych leków było nieskuteczne lub jest przeciwwskazane. Niektóre leki, np. losartan, fenofibrat, witamina C, zmniejszają stężenie kwasu moczowego w surowicy, jednakże nie są lekami stosowanymi w leczeniu dny moczanowej. Mogą mieć wyłącznie działanie wspomagające. W przypadku każdego leku stosowanego w leczeniu dny moczanowej należy ocenić jego potencjalne interakcje z innymi lekami. Konieczna jest współpraca z chorym i lekarzem rodzinnym w celu odpowiedniego dostosowania dawki i rodzaju leku. Zasady leczenia chirurgicznego Operacyjne leczenie dny w czasach starożytnych było częste [17]. Pierwsze doniesienia o chirurgicznym usuwaniu guzków dnawych i związanych z nimi niekiedy amputacjach kończyn znaleźć można w literaturze z końca XIX i początku XX w. [18]. Wraz z wiedzą o mechanizmie ich powstawania, związku z hiperurykemią i zwiększoną intensywnością leczenia farmakologicznego dny zmieniły się wskazania do interwencji operacyjnych. Wskazania te opublikowano w latach 60. ubiegłego wieku i rozszerzono w 2016 r. Wskazania do operacyjnego leczenia guzków dnawych: brak poprawy mimo prawidłowo prowadzonego leczenia zachowawczego i utrzymywania się w surowicy stężenia kwasu moczowego maks. 5,0–5,5 mg/dl, ograniczenie funkcji ścięgien i stawów, niestabilność stawów, duża bolesność guzka bądź sączenie treści, owrzodzenia bądź martwica skóry nad guzkami, lokalne zakażenia bądź wywołana nimi posocznica, kompresja nerwów, ograniczenie wykonywania codziennych czynności (noszenia obuwia, ubrania) i obniżenie jakości życia. Uważa się, że rodzaj interwencji chirurgicznej powinien zależeć od konsystencji guzków, ewentualnie od stopnia zniszczenia zajętego stawu. W przypadku „miękkiego” guzka powinno to być tylko jego opróżnienie, przy niewielkim zajęciu stawu – oczyszczenie, przy zniszczeniu powierzchni stawowych – resekcja stawu z ewentualną endoprotezoplastyką, a w przypadku reoperacji nawet artrodeza. Ze względu na obciążenie chorych na dnę przeważnie licznymi chorobami często opisuje się opóźnione gojenie ran pooperacyjnych. Podsumowanie W świetle licznego piśmiennictwa na temat dny należy wziąć pod rozwagę celowość leczenia asymptomatycznej hiperurykemii, co nie zostało dotychczas ostatecznie uzgodnione i prowadzone jest prawdopodobnie jedynie w Japonii [19]. Piśmiennictwo Zimmermann-Górska I. Dna moczanowa. (dostęp z dnia: Dalbeth N., House Gamble i wsp. Population-specific influence of SLC2A9 genotype on the acute hyperuricaemic response to fructose load. Ann Rheum Dis 2013; 72: 1868–1873. McAdams-DeMarco Maynard Baer i wsp. A urate gene-by-diuretic interaction and gout risk in participants with hypertension: results from the ARIC study. Ann Rheum Dis 2013; 72: 701–706. Richette P., Clerson P., Périssin L. i wsp. Revisiting comorbidities in gout: a cluster analysis Ann Rheum Dis. 2015; 74 (1): 142–7. Khanna D., Fitzgerald J., Khanna P. i wsp. 2012 American College of Rheumatology Guidelines for Management of Gout. Part 1: Systematic nonpharmacologic and pharmacologic therapeutic approaches to hyperuricemia. Arthritis Care Res 2012; 64: 1431–1446. Kucharz E., Zimmerman-Górska I., Majdan M. i wsp. Wytyczne postępowania w dnie moczanowej w Polsce. Naczelna Izba Lekarska, Warszawa 2019 (dostęp z dnia: Neogi T., Jansen Dalbeth N. i wsp. 2015 Gout classification criteria: an American College of Rheumatology/European League Against Rheumatism collaborate initiative. Ann Rheum Dis 2015; 74: 1789–1798. Richette P., Doherty M., Pascual E. i wsp. 2016 updated EULAR evidence-based recommendations for the management of gout. Ann Rheum Dis 2017; 76 (1): 29–42. Abishek A., Roddy E., Doherty M. Gout – a guide for the general and acute physicians. Clin Med 2017; 17: 54–59. Singh Reddy Kundukulam J. Risk factors for gout and prevention: a systemic review of the literature. Curr Opin Rheumatol 2001; 23: 192–202. Khanna D., Khanna P., Fitzgerald D. i wsp. 2012 American College of Rheumatology Guidelines for Management of Gout. Part 2: Therapy and antiinflammatory prophylaxis of acute gouty arthritis. Arthritis Care Res 2012; 64: 1447–1461. Terkeltaub R. Management of gout and hyperuricemia W: Rheumatology. 6 edition. Hochberg M., Silman A., Smolen J., Weinblatt M., Weisman M. (eds.). Elsevier 2015; 1575–1582. Amorim R., Vargas-SantosA., Pereira L. i wsp. Gout treatment: survey of Brazilian rheumatology residents. Clin Rheumatol 2017; 36: 1179–1188. Poutaraud A. Alkaloids in Meadow saffron, Colchicum autumnale L. J Herbs Spices Med Plants 2002, 9: 63–79. Kasper Juriga Giurini i wsp. Treatment of tophaceous gout: When medication is not enough. Semin Arthritis Rheum 2016; 45: 669–674. Słowinska I., Słowiński R., Rutkowska-Sak L. Reumatologia 2016; 54 (5): 267–272. Casangrade P. Surgery for tophaeceous gout. Semin Arthritis Rheum 1971; 1: 262–273. Straub Smith Carpenter i wsp. The surgery of gout in the upper extremity. J Bone Joint Surg 1961; 43: 731–774. Garber M. Treating asymptomatic hyperuricemia could lower risk of developing chronic conditions. The Rheumatologist 2016. (dostęp z dnia: Czym jest dna moczanowa? Fot. thanksforbuying / Opublikowano: 12:02Aktualizacja: 12:48 Dna moczanowa, nazywana także skazą moczanową, podagrą lub artretyzmem, jest chorobą związaną z nadmiernym gromadzeniem się we krwi kwasu moczowego. Objawy dny moczanowej to silne napady bólowe w obrębie stawów, którym towarzyszy obrzęk i zaczerwienienie. U kogo rozwija się dna moczanowa? Przyczyna dominująca to nieprawidłowa dieta obfitująca w puryny. Leczenie dny moczanowej opiera się na terapii farmakologicznej oraz zastosowaniu diety ograniczającej spożycie związków purynowych. Dna moczanowa – co to jest?Przyczyny dny moczanowejOstry napad dny moczanowejDna przewlekła – przebiegOstra dna moczanowa – badaniaDna przewlekła – rozpoznanieLeczenie dny moczanowejDna przewlekła – leki łagodzące objawy chorobyDieta w dnie moczanowej – czego unikać?Dna moczanowa – co jeść?Dieta w dnie moczanowej – jadłospis Dna moczanowa – co to jest? Dna moczanowa (podagra, artretyzm, skaza moczanowa) to jedna z przewlekłych chorób metabolicznych. Co to jest podagra? W jej przebiegu dochodzi do odkładania się w narządach wewnętrznych i stawach kryształów moczanu monosodowego. Chorobie towarzyszą intensywne dolegliwości bólowe spowodowane stanem zapalnym wywołanym przez nagromadzone kryształki. Najczęściej kryształy kwasu moczowego odkładają się w stawach dużego palca stopy, nadgarstkach i kolanach, a także w nerkach. Dna moczanowa zdecydowanie częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet. W wielu przypadkach współwystępuje z otyłością, cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym i chorobami sercowo-naczyniowymi. Przyczyny dny moczanowej Podstawową przyczyną dny moczanowej jest hiperurykemia, czyli nadmiar kwasu moczowego we krwi. Hiperurykemia może mieć charakter: pierwotny – spowodowany genetycznie uwarunkowanymi nieprawidłowościami nabyty – związany z wysokim spożyciem związków purynowych (zawartych w dużych ilościach w mięsie), wysokim spożyciem alkoholu, upośledzonym wydalaniem kwasu moczowego przez nerki, nadmiernym wysiłkiem fizycznym, przyjmowaniem niektórych leków, chorobami, np. niedoczynnością tarczycy. Kwas moczowy w organizmie powstaje ze związków purynowych, które są składnikami materiału genetycznego – zarówno człowieka, jak i roślin oraz zwierząt, które spożywamy. Wyróżniamy dwa źródła związków purynowych w organizmie. Pierwszym z nich jest metabolizm wewnętrzny – w ciele człowieka stale dochodzi do rozpadu i odnawiania tkanek, czemu towarzyszy uwalnianie puryn. Drugim źródłem jest pokarm. Zbyt duża ilość puryn powstających w organizmie i/lub dostarczonych z pokarmem w połączeniu z oddziaływaniem czynników, które dodatkowo powodują, że usuwanie kwasu moczowego jest mniej efektywne (taki efekt ma np. alkohol) prowadzi do nagromadzenia kwasu moczowego. Stan podwyższonego stężenia kwasu moczowego we krwi powoduje, że mogą zacząć wytrącać się kryształki, które osadzają się w stawach i tkance okołostawowej. To właśnie ich obecność powoduje objawy dny moczanowej. Czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju dny moczanowej są: płeć męska wiek powyżej 30 roku życia nadużywanie alkoholu współistnienie takich schorzeń jak nadciśnienie, nowotwory, cukrzyca, choroba niedokrwienna serca, otyłość, zaburzenia lipidowe czy zakażenia stosowanie leków wpływających na wzrost poziomu kwasu moczowego we krwi, takich jak leki moczopędne czy kwas acetylosalicylowy odwodnienie. Ostry napad dny moczanowej W przebiegu dny moczanowej wyróżniamy cztery fazy: fazę bezobjawową, ostry atak dny, okres między atakami, dnę moczanową przewlekłą. Najistotniejsze czynniki, które mogą wywołać napad dny moczanowej to spożycie alkoholu lub czerwonego mięsa, bardzo intensywny wysiłek fizyczny, uraz, zakażenie, przyjęcie niektórych leków. Dna moczanowa objawia się ostrym, nagłym bólem w stawie, który często budzi chorego w nocy albo nad ranem. Ból najczęściej ma charakter narastający. Chore miejsce staje się obrzęknięte, skóra staje się czerwona lub purpurowa i błyszcząca. Atakowi bólu dny moczanowej, który w stanie ostrym może trwać od kilku godzin do kilku dni, często dodatkowo towarzyszy podwyższona temperatura i zmęczenie. Aż w połowie przypadków podagry silny, rwący ból pojawia się w stawach u podstawy dużego palca stopy. Moczany osadzają się często także w stawach palców u rąk, nadgarstków, kolan. Dna moczanowa ma charakter napadowy – okresy intensywnego bólu przeplatają się z okresami całkowitego ustąpienia objawów. Nieleczony atak ostrej dny moczanowej trwa około 7 – 14 dni i ustępuje samoistnie. W zaawansowanym stadium choroby może jednak dochodzić do zmian przewlekłych. Przed wystąpieniem napadu chory może nie wiedzieć, że cierpi na dnę, ponieważ jedynym objawem jest podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi. Ostry atak bólu zazwyczaj stanowi pierwszy symptom sugerujący występowanie dny moczanowej. Ból towarzyszący napadowi przechodzi samoistnie i następuje okres między atakami, w czasie którego chory nie odczuwa żadnych dolegliwości. Ostre ataki dny i okresy bezobjawowe pomiędzy nimi powtarzają się, wraz z postępem choroby napady stają się jednak coraz częstsze. Dna przewlekła – przebieg Po kilku latach rozwinąć się może dna moczanowa przewlekła. Kryształki moczanów szczelnie otaczają stawy powodując ich zniekształcenia i ograniczenia sprawności. Gdy rozwinie się przewlekła dna moczanowa, objawy występują stale, choć mają znacznie mniejsze nasilenie. Im bardziej choroba postępuje, tym bardziej chory ma kłopoty ze sprawnym poruszaniem się, czuje dyskomfort przy każdym ruchu. Dodatkowo ostre kryształki moczanów drażnią i uszkadzają stawy i inne tkanki ciała, co także skutkuje dotkliwym bólem. Długotrwała hiperurykemia towarzysząca dnie moczanowej może z czasem doprowadzić także do wytrącenia się kryształków kwasu moczowego w nerkach i powstawania kamieni nerkowych. Nietypowe objawy dny moczanowej o charakterze przewlekłym to ubytki kostne w okolicy stawów zajętych procesem chorobowym. Odkładaniu się złogów kryształu moczowego w skórze towarzyszy powstanie guzków dnawych. Są to guzki zlokalizowane przede wszystkim na małżowinach usznych czy w okolicy stawów rąk i nóg. Skóra to nie jedyna lokalizacja guzków moczanowych – mogą ona powstawać także w obrębie stawów, ścięgien, a także narządów wewnętrznych. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność Naturell Uromaxin + C, 60 tabletek 15,99 zł Odporność Bloxin Żel do jamy ustnej w sprayu, 20 ml 25,99 zł Zdrowie umysłu, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z głębokim skupieniem, 30 saszetek 139,00 zł Odporność, Good Aging Naturell Selen Organiczny 200 µg, 365 tabletek 73,00 zł Odporność, Good Aging Naturell Witamina D 1000mg, 365 tabletek 70,00 zł Ostra dna moczanowa – badania W diagnostyce dny moczanowej istotne znaczenie ma wywiad z chorym i rodziną, pierwszym krokiem jest bowiem ustalenie, czy jest to postać choroby uwarunkowana genetycznie. Podstawowym badaniem wykonywanym w diagnozowaniu dny jest oznaczenie stężenia kwasu moczowego w krwi i w moczu oraz morfologia. Zmienione chorobowo stawy badane są w celu ustalenia poziomu zmian czy zwyrodnień. Badaniem rozstrzygającym o rozpoznaniu dny moczanowej jest punkcja zmienionego chorobowo stawu i wykazanie obecności kwasu moczowego w płynie stawowym. Dna przewlekła – rozpoznanie W przebiegu dny przewlekłej wykonywane są takie same badania biochemiczne jak w przypadku ostrego napadu dny moczanowej. Najczęściej wykonywane badania dodatkowe przy dnie moczanowej to: RTG, rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa, niekiedy wykonuje się również badanie płynu stawowego. Jeśli wytworzyły się guzki dnawe, konieczne może być ich wycięcie i poddanie badaniu histopatologicznemu. Rozszerzona diagnostyka bywa niezbędna, ponieważ objawy mogą wskazywać również na inne schorzenia, reumatoidalne zapalenie stawów, chorobę zwyrodnieniową stawów, dnę rzekomą lub infekcję bakteryjną stawów. Jeśli nie ma podstaw, by podejrzewać dnę moczanową pierwotną (uwarunkowaną genetycznie), należy wziąć pod uwagę wszelkie schorzenia, w trakcie których może rozwinąć się dna wtórna. Konieczne może okazać się rozszerzenie diagnostyki o badania w kierunku cukrzycy, nadciśnienia, chorób nerek. Lekarz powinien także wykluczyć nadużywanie alkoholu i zażywanie niektórych leków jako przyczynę rozwoju dny moczanowej. Leczenie dny moczanowej Dna moczanowa stanowi chorobę o charakterze przewlekłym, nieuleczalnym. Możemy jedynie obniżać stężenie kwasu moczowego we krwi i ograniczać powstawanie złogów moczanowych. Jak leczyć dnę moczanową? Leczenie ukierunkowane jest na: opanowanie ostrego ataku choroby, zmniejszenie częstotliwości nawrotów, zapobieganie nieodwracanym powikłaniom stawowym i nerkowym. Ostry atak dny moczanowej ustępuje zwykle samoistnie bez względu na to, czy chory podejmuje leczenie, czy nie, jednak w opanowaniu objawów pomocna jest farmakoterapia. Jak szybko wyleczyć dnę moczanową? Najwyższą skuteczność w czasie ataku dny moczanowej mają leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), a także kolchicyna i sterydy. Jaki lek bez recepty na dnę moczanową sprawdza się najlepiej? Można stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne zawierające np. deksketoprofen. Ból w miejscu zapalenia można dodatkowo łagodzić za pomocą zimnych okładów, które jednocześnie zmniejszają opuchliznę. Dna przewlekła – leki łagodzące objawy choroby Leczenie dny nie powinno zakończyć się po ustąpieniu ostrego naparu choroby. Co przynosi ulgę w dnie moczanowej przewlekłej? Aby zapobiegać kolejnym atakom dny moczanowej, stosowane są leki profilaktyczne. Zaleca się je głównie tym osobom, które mają za sobą co najmniej dwa napady. Leczenie profilaktyczne dny moczanowej należy rozpocząć mniej więcej tydzień po ustąpieniu objawów ataku. Lekarz zaleca wówczas przyjmowanie febuksostatu i allopurinolu. Celem farmakoterapii tymi lekami jest przede wszystkim zmniejszenie stężenia kwasu moczowego we krwi. Trzeba pamiętać, że nie bierze się ich w przypadkach, kiedy stan zapalny pozostawił zmiany w stawach. Febuksostat i allopurinol przeznaczone są do stosowania przewlekłego, jednak w czasie ewentualnego ataku należy je odstawić. Dieta w dnie moczanowej – czego unikać? Jak wspomnieliśmy wcześniej, nadmiar puryn, z których powstaje kwas moczowy wywołujący objawy dny może pochodzić z pożywienia. Gdy rozwinie się dna moczanowa, dieta ograniczająca spożycie tych związków jest (w połączeniu z farmakoterapią) podstawową metodą kontrolowania dny moczanowej i sposobem na zapobieganie występowaniu ataków bólu. Produkty będące bogatym źródłem białka postrzegane są jako te, które zawierają najwięcej związków purynowych, dlatego pacjentom ogólnie zaleca się ograniczenie spożycia tego składnika. Zawartość białka/puryn nie jest jednak jednym czynnikiem, który wpływa na efekt spożycia danego rodzaju produktu na stężenie kwasu moczowego, znaczenie ma także ich przyswajalność. Wszystko wskazuje na to, że jedzenie mięsa sprzyja hiperurykemii. W badaniach wykazano, że u osób zdrowych dzienna konsumpcja dodatkowej porcji produktów z tej grupy wiązała się ze wzrostem ryzyka wystąpienia dny moczanowej o 21 proc.. Ryzyko dny zwiększało także spożycie owoców morza. Nie wszystkie produkty o wysokiej zawartości białka i/lub puryn mają negatywny wpływ na zdrowie osób z dną moczanową. Spożywanie produktów takich jak groszek, fasola, soczewica, fasolka szparagowa, szpinak czy grzyby (choć uznawane są one za bogate w przynajmniej jeden z tych związków), nie wiąże się ze wzrostem stężenia kwasu moczowego we krwi. Spożycie chudych produktów mlecznych (także bogatych w białko) może nawet sprzyjać obniżaniu ryzyka hiperurykemii. Bardzo ważnym zaleceniem w diecie przy dnie moczanowej jest unikanie spożycia alkoholu. Etanol podnosi stężenie kwasu moczowego we krwi, ponieważ powoduje obniżenie wydalania tego związku z moczem oraz zwiększa jego produkcję w organizmie. Szczególnie szkodliwie na artretyzm wpływają piwo i napoje spirytusowe. Badania wykazały, że u osób wypijających co najmniej dwa piwa dziennie ryzyko wystąpienia choroby jest prawie trzykrotnie wyższe niż u osób unikających alkoholu! Spożycia piwa i napojów spirytusowych wiąże się także z częstszym występowaniem ostrych ataków dny moczanowej. Dna moczanowa – co jeść? Najważniejsze zasady diety przy dnie moczanowej można podsumować w kilku punktach: ogranicz spożycie produktów bogatych w przyswajalne związki purynowe: mięsa i owoców morza (niezalecane są przede wszystkim buliony na bazie mięsa, rosoły, podroby, dziczyzna, baranina, sardynki, śledzie, szproty, wędliny i konserwy), swoją dietę oprzyj na warzywach i pełnoziarnistych produktach zbożowych, spożywaj także owoce, chude mleko i przetwory mleczne, uzupełnij dietę olejami roślinnymi (rzepakowym, oliwą z oliwek) oraz rybami i nasionami roślin strączkowych (stosuj je jako zamienniki mięsa), unikaj alkoholu (przede wszystkim piwa i napojów spirytusowych), ogranicz spożycie cukru i słodyczy, wypijaj dużą ilość płynów, zalecane jest spożycie 3 litrów na dobę (zapobiega to nadmiernemu zagęszczaniu moczu i wytrącaniu kryształów), staraj się uzyskać lub utrzymać prawidłową masę ciała, ale pamiętaj, że głodówki i szybkie odchudzanie negatywnie wpływają na przebieg choroby, pamiętaj o aktywności fizycznej, jednak unikaj treningów o wysokiej intensywności. Ważna zasadą jest także, by przy głównych posiłkach zachować właściwe proporcje na talerzu: niech jego połowę zajmują warzywa (lub owoce), ćwiartkę dodatki węglowodanowe (ryż, kasza, ziemniaki, makaron, pieczywo, płatki, np. owsiane, jaglane), kolejną ćwiartkę porcja produktu białkowego (ryby lub nasion roślin strączkowych, rzadziej mięsa). Dieta w dnie moczanowej – jadłospis W przebiegu dny moczanowej zaleca się jedzenie pięć razy dziennie w regularnych odstępach czasu (należy unikać długich przerw pomiędzy posiłkami). Poniżej znajdziecie przykładowy jadłospis oparty na produktach zalecanych w dnie moczanowej: I śniadanie: pieczywo razowe z chudym/półtłustym twarogiem, ogórkiem, rzodkiewką, szczypiorkiem, II śniadanie: jogurt naturalny z wiśniami (z niewielkim dodatkiem miodu, jeśli jest taka potrzeba), Obiad: ziemniaki, pieczony dorsz, mieszanka sałat z pomidorem i sosem winegret (na bazie oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego i soku z cytryny), Podwieczorek: pomarańcza i mała garstka mieszanki orzechów niesolonych, Kolacja: omlet z cukinią, pieczywo razowe. W jadłospisie należy uwzględnić także odpowiednią ilość płynów. Napoje zalecane w diecie przy dnie moczanowej to: woda, kawa zbożowa, słaba herbata, napary ziołowe, herbatki owocowe, soki warzywne. Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady lekarza. W przypadku występowania opisywanych dolegliwości, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Źródła: Maśliński S., Ryżewski J. (red.) (2012) Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D. (red.) (2014) Dietoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Milena Marchewka Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy

dna moczanowa leczenie octem jabłkowym